FIA: krachtige samenwerking bedrijfsleven en onderwijs

Geschenk
“De FIA is een geschenk voor de studenten in de stad vanwege de revitalisering van het vakmanschap in foodbedrijven”, vertelt burgemeester Bert Wijbenga van de gemeente Vlaardingen tijdens de openingsceremonie. Daarbij legde de bestuurder de letters F, I en A – uitgevoerd in chocolade – op een letterplank, gemaakt door Meester Patissier Hidde de Brabander, manager van het IJscentrum dat in de FIA is gevestigd. “Maar de FIA is ook een geschenk voor de foodbedrijven hier uit de regio die maar moeilijk voldoende vakmensen kunnen vinden”, vervolgt Wijbenga. “Tenslotte is de FIA ook een geschenk voor de stad. Deze samenwerking helpt mee het vakmanschap weer terug te brengen. Vlaardingen profileert zich als mbo-stad: hier kun je een praktisch vak leren en ook meteen aan de slag.”

Bouwen aan toekomst
Gert Kant, voorzitter van de Raad van Bestuur van Lentiz onderwijsgroep, stond mee aan de wieg van de FIA. “Via dit ‘clubhuis’ werken wij mee aan het toekomstbestendig maken van de regionale foodsector”, geeft hij de genodigden tijdens de opening mee. “Dat kan Lentiz niet alleen. Daar heb je ondernemers, de overheid en andere onderwijsinstellingen als Albeda en Inholland voor nodig. De kunst is in gezamenlijkheid te werken aan een vernieuwingsslag in het onderwijs. Door samen te werken aan het binnenhalen van nieuwe studenten voor de foodsector. Dat is wat we in de FIA al doen. Maar we kunnen nog veel meer uit de samenwerking halen. Via gezamenlijke opleidingstrajecten, waarin ambacht en industrie elkaar raken.”

Menselijk kapitaal
“Als ondernemer wil je meer dan alleen geld verdienen, we hebben ook een maatschappelijke verantwoordelijkheid. Met onze inbreng in de FIA maken we dat concreet”, onderbouwt Alfred Bruin, eigenaar van Royal Steensma Bakery Ingredients, de reden waarom hij met zijn bedrijf grote investeringen doet in de FIA. “We stemmen er de regionale vraag van de arbeidsmarkt en het onderwijsaanbod op elkaar af. Royal Steensma doet dat onder meer door toekomstig food- en bakkerijmedewerkers via de FIA op te leiden ín ons bedrijf.”

Wendbaar, vitaal en vaardig
Overal in Nederland ontstaan samenwerkingsverbanden vergelijkbaar met de FIA. Met als doel foodmensen wendbaar, vitaal en vaardig te maken. En om te zorgen voor instroom in de foodsector, weet Arry Verhage van de Stichting Ontwikkelingsfonds Levensmiddelenindustrie (SOL). Landelijk jaagt hij regionale (food)samenwerkingsverbanden, zoals de FIA, aan. SOL was van het begin aan betrokken bij de totstandkoming van de samenwerking. “Het is daarin belangrijk dat de stem van de foodbedrijven wordt gehoord. Wij doen ons best financiële potjes te vinden om dergelijke samenwerkingsverbanden te ondersteunen.” Hij vervolgt: “De FIA geeft inspiratie aan andere samenwerkingsverbanden in de rest van het land. In dit pand worden de bedrijven uit de foodsector zichtbaar gemaakt: welke producenten zitten er achter de producten in de supermarkt? Hier vind je ze allemaal bij elkaar en krijgen ze een gezicht.”

Inspiratie
Albeda-bestuurder Simone Frederiksz roemt de visie, durf, het ondernemerschap en het doorzettingsvermogen van de FIA-partners. “Elementen die passen bij onze school. Daarom zijn we vorig jaar met onze bakkerijopleiding ook onderdeel geworden van deze mooie samenwerking. We merken dat onze studenten hier geïnspireerd worden.” Ook Albeda wil zich hard maken voor vernieuwende opleidingsroutes waarbij ambachtelijk vakmanschap en industriële skills worden verenigd. “Daar ligt de toekomst.”

Cool
Fabian van der Horst, directeur Agri, Food & Life Sciences van Inholland, de hbo-partner binnen de FIA, noemt het gebouw waarin het samenwerkingsverband is gevestigd, ‘de coolste plek voor studenten om te worden opgeleid’. “Samen met bedrijven werken aan onderzoek en innovatie, vinden ze het leukste wat er is. En dat doen we hier, al komt dat niet vanzelf.” Hij roept geïnteresseerde bedrijven uit de regio Rijnmond op zich te melden in het FIA-gebouw. “Kom langs, laat je rondleiden en doe met ons mee!”

Hackaton
Rick van Dam, bestuurder bij Lentiz, onderstreept dat. “Het laten aanhaken van meer bedrijven helpt in het onderzoekend leren dat we via ons practoraat hier vorm geven. Het betrekken van foodbedrijven zag je ook bij de Hackaton die we hier begin juni organiseerden. Mbo-studenten en leerlingen van het voortgezet onderwijs deden samen onderzoek naar door bedrijven aangeleverde vraagstellingen. Dat vormde een inspirerende kennismaking met het werken in de voedingsindustrie en helpt jongeren te laten instromen. Dat soort kansen biedt de FIA.”

Werken aan oplossingen
Met het openen van het FIA-gebouw is een mijlpaal bereikt. Al bijna tien jaar werkt de regio Rijnmond aan oplossingen voor de uitdaging om goed opgeleide foodoperators en kwaliteitsmedewerkers klaar te stomen voor de arbeidsmarkt. Het FIA-gebouw is daarbij het centrale punt. Het bedrijfsleven uit de buurt – denk aan bedrijven als Royal Steensma, FrieslandCampina, Bakkerij De Paauw, Cérélia, De Koning Vlees, Euro-Caps en Farm Frites – geeft daarbij aan de scholen aan welke kennis- en praktijkvaardigheden belangrijk zijn. Ook wordt gekeken naar meer transparantie van de voedingsmiddelenbranche: laten zien hoe het werken in een foodbedrijf is en welk carrièreperspectief de sector biedt.

Gezamenlijke aanpak
De opleidingsvraag van de bedrijven wordt door het onderwijs verwerkt in de bestaande opleidingstrajecten, maar ook in nieuwe (verkorte) modules en onderzoekstrajecten. Daarbij wordt niet alleen gekeken naar jongeren, maar ook naar zij-instromers: mensen die nu thuis op de bank zitten of die van baan willen wisselen. De gezamenlijke aanpak, ondersteund door de (lokale en regionale) overheid, moet leiden tot een continue instroom van nieuwe, goed gekwalificeerde medewerkers, innovaties van producten en technieken en een positief beeld van het werken in een foodbedrijf.

 Wat is de FIA?
Het FIA-gebouw in Vlaardingen is de locatie waar de bedrijven en scholen uit de regio elkaar vinden en ontmoeten. Met forse investeringen uit het bedrijfsleven en onderwijs, en met een ontvangen subsidie van de lokale en regionale overheid, is dit voormalige gemeentekantoor de afgelopen jaren omgebouwd tot inspirerend praktijkhuis van de voedingsmiddelenbranche in Zuid-Holland. Foodstudenten van Lentiz |LIFE College en Inholland, cursisten van het Lentiz IJscentrum én de bakkerijstudenten van Albeda krijgen hier hun praktijklessen en werken samen met bedrijven aan innovaties.

Try&Taste
Het gebouw telt vijf verdiepingen. Op de begane grond is Try&Taste gevestigd: een event- en opleidingsruimte waar een grote, open keuken het middelpunt vormt. Het is ook een plek om te koken, te eten, te vergaderen en te ontmoeten. Voor iedereen die interesse heeft in de levensmiddelenindustrie. Of gewoon om een broodje te eten en een drankje te drinken. In deze etage zijn de bedrijven Essensor (sensorisch marktonderzoek) en Sococo (sociale koffiepartner, runnen keuken met leer-/werktrajecten) actief.

 Testcenter
Op de eerste verdieping zit het testcenter: een plek waar allerlei innovatieve productiemachines zijn opgesteld. Hbo- en mbo-studenten leren er mee werken, professionals kunnen er testen en het bedrijfsleven kan er processen verbeteren. Het IJscentrum is ook op deze etage ondergebracht: de enige plek in Nederland waar je als ambachtelijk ijsbereider je vakdiploma kunt halen. Manager is Meester Patissier en Meesterijsbereider Hidde de Brabander.

Laboratoria en workshopkeuken
De tweede verdieping telt laboratoria voor praktisch en toegepast onderzoek en praktijklessen; de onderzoeksopdrachten worden aangereikt door de regionale foodbedrijven. De derde en laatste etage herbergt een auditorium, workshopkeuken met zeven kookeilanden voor praktijklessen van Lentiz-foodstudenten en trainingen, een meetingpoint en instructie-/opleidingsruimte voor zij-instromers.

Bakkerij
Een luchtbrug tussen het FIA-pand en de naastgelegen productielocatie van Royal Steensma Bakery Ingredients geeft toegang tot de Bakery Innovation Academy (BIA) waar het bakkerijdeel van de FIA is ondergebracht en waar de Albeda-studenten hun opleiding volgen in een multifunctionele bakkerij waar de vakmensen van Royal Steensma ook hun werk doen.

Doelstelling
De FIA is daarmee een inspirerend middel waarmee de ondernemingen en de scholen de beoogde doelstellingen kunnen behalen: het afleveren van 100 mbo-en 20 hbo-foodmedewerkers per jaar, werken aan producten en technieken van de toekomst (gezond, duurzaam) en laten zien hoe boeiend het is om te werken in de voedingsmiddelenbranche.